ကခ်င္ျပည္နယ္အေၾကာင္းတစ္ေစ့တစ္ေစာင္း(၁)

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိ္င္ငံေတာ္လြပ္လပ္ေရးရသည္ႏွင့္မေရွးမေႏွာင္းတြင္ စတင္တည္
ေထာင္ခဲ့ေသာကခ်င္ျပည္နယ္ သည္ယခုဆိုလွ်င္ျဖင့္ ေရႊရတု ကာလကိုပင္ေက်ာ္လြန္
ၿပီး စိန္ရတုကာလဆီသို ့ပင္ဦးတည္ေနေလၿပီ။ထို ့ျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္သည္ သဘာ၀
သယံဇာတမ်ား လြန္စြာေပါ ၾကြယ္၀သည့္အတြက္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ၏
အားထားစရာေဒသ တစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။

• ကခ်င္ျပည္နယ္

ကခ်င္ျပည္နယ္ သည္ ျမန္မာႏုိ္င္ငံ ေျမာက္ပိုင္း သမပိုင္းဇံုတြင္တည္ရွိၿပီးဧရာ၀တီႏွင့္
ခ်င္းတြင္းျမစ္ဖ်ားျမစ္၀ွမ္းေဒသေျမျပန္ ့မ်ားႏွင့္ေတာေတာင္မ်ားေရာၿပြမ္းလ်က္ရွိေသာ
ျပည္နယ္တစ္ခုျဖစ္သည္။မိွဳင္းညိွဳ ့ျမင့္မားလွေသာေတာင္ထြတ္ေတာင္တန္းမ်ား၊နက္
ရွိုင္းထူထပ္ေသာသစ္ေတာၾကီးမ်ား၊ၾကည္လင္ေအးျမေသာျမစ္ေခ်ာင္းေရတန္ခြန္မ်ား
အင္းအိုင္မ်ားႏွင့္ စိမ္းလန္းသာယာလွပေသာျပည္နယ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ေျမာက္လတၱီ
တြဒ္ ၂၃၃၇ ဒီဂရီႏွင့္ ၂၈၅၈ ၾကား၊အေရွ ့ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၉၆ ဒီဂရီ ၄၇ မိနစ္ၾကားတြင္
တည္ရွိၿပီး အေရွ ့ဖက္ ႏွင့္ေျမာက္ဖက္တြင္ တရုတ္ျပည္သူ ့သမၼတႏုိင္ငံ၊အေနာက္ဖက္
တြင္ ကသာခရုိင္၊ နာဂေတာင္တန္း၊ အထက္ခ်င္းတြင္းခရိုင္၊ အာသံျပည္တုိ ့ႏွင့္နယ္နိ
မိတ္ျခင္းထိစပ္လ်က္ရွိသည္။ကခ်င္ျပည္နယ္၏ စုစုေပါင္းဧရိယာအက်ယ္အ၀န္းမွာ
စတုရန္းမိုင္ေပါင္း ၃၉၉၀၀ ခန္ ့ရွိသည္။ကုန္းျမင့္ေဒသျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ကခ်င္
ျပည္နယ္သည္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ ေပ၃၀၀၀ခန္ ့ျမင့္
သည္။ယခုေခတ္ကာလာတြင္လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးမ်ားေကာင္းမြန္ၿပီး စည္ကား
သိုက္ၿမိဳက္ ေသာ၊ေနခ်င့္စဖြယ္ေကာင္းေသာ၊ ခ်စ္စရာဓေလ့မ်ားျဖင့္ျပည့္ႏွက္ေန
ေသာ၊သာယာလွပေသာ စသျဖင့္ေသာမ်ားစြာျဖင့္ျပည့္ႏွက္ေနေသာျပည္နယ္ ျဖစ္
ပါသည္။ကခ်င္ျပည္နယ္၏ ျပည္နယ္ရံုးစိုက္ရာၿမိဳ ့မွာ ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ ့ျဖစ္ၿပီး ကခ်င္ျပည္
နယ္၏ ၿမိဳ ့ေတာ္ျဖစ္သည္။အျခားထင္ရွားေသာေနရာမ်ားမွာ ဧရာ၀တီၤျဖစ္စတင္ျဖစ္ဖ်ား
ခံသည့္ ေမခ၊ႏွင့္ မလိခ ေပါင္းစံုရာ ျမစ္ဆံု၊ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အၾကီးဆံုးအုိင္ျဖစ္သည့္ အလ်ား
၁၄ မိုင္ အနံ ၇ မုိင္ရွိသည့္ အင္းေတာ္ၾကီးအုိင္တုိ ့မွာ ကမၻာေက်ာ္ေအာင္ထင္ရွားလွေသာ
ေနရာမ်ားပင္ျဖစ္သည္။

• လူမ်ိဳးစု

ျပည္နယ္အတြင္းတြင္ ကခ်င္လူမ်ိဳး၊ဗမာလူမ်ိဳး၊ရွမ္းလူမ်ိဳး ႏွင့္ အျခားေသာလူမ်ိဳးစုအနည္း
ငယ္တုိ ့ပ်ံ ့ႏွံ ့ေနထိုင္ၾကသည္။

• ကခ်င္လူမ်ိဳးဆင္းသက္လာပံု

ကခ်င္လူမ်ိဳးတို ့သည္ တိဗက္အႏြယ္၀င္မ်ားျဖစ္ၿပီး ဗမာလူမ်ိဳ းတို ့ႏွင့္တႏြယ္တည္းဆင္း
သက္လာၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။တိဗက္ဗမာအႏြယ္၀င္တို ့သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲသို ့တသုတ္
ၿပီးတသုတ္ေရႊ ့ေျပာင္းဆင္းသက္လာၾကကာ ၁၁ ရာစုႏွစ္အတြင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္
ဖ်ားစြန္းေဒသမ်ားသို ့ေရာက္ရွိလာၾကၿပီး ၁၅ ရာစု ႏွစ္ေလာက္က ျပည္နယ္အတြင္းသို ့
ေရာက္ရွိအေျခစိုက္လာၾကသည္ဟု ယူဆခဲ့ၾကသည္။ပုဂံေခတ္က ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း
ပါ၀င္ေသာေဒသတို ့မွာ ပုဂံေခတ္ ျမန္မာအင္ပိုင္ယာအတြင္းပါ၀င္ခဲ့၏။တာတာလူမ်ိဳးတုိ ့
၀င္ေရာက္တိုက္ခဲ့ၿပီးပုဂံမင္းဆက္ပ်က္သုန္းေသာအခါက သည္ေဒသတြင္ ေမာရွမ္းလူမ်ိဳး
တုိ ့ၾကီးစိုးခဲ့ၾကသည္။ေတာင္ငူေခတ္မေရာက္မွီေခတ္တစ္ေလွ်ာက္လံုး တြင္ ေမာ္ရွမ္းတုိ ့
သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ေဒသမ်ားကိုသာမက အေနာက္ဘက္ပိုင္းရွိေဒသမ်ားကိုပါ ၾကီးစိုး
ႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။တခါတရံ ေတာင္ဖက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ေျမာက္ဖက္ရွိတရုတ္ႏုိင္ငံတုိ ့ကို
ပါ၀င္ေရာက္အာဏာျဖန္ ့ခဲ့ၾကသျဖင့္ စစ္မက္ေရးရာအရ ေျဖရွင္းခဲ့ရမွဳမ်ားလည္းရွိခဲ့ရ
သည္။ထိုစဥ္က ေမာရွမ္းတုိ ့၏ အခ်က္အခ်ာေဒသမွာ မိုးေကာင္းေဒသျဖစ္သည္။၁၅၃၅
-၃၆ ခုႏွစ္ခန္ ့ေလာက္တြင္ေတာင္ငူမွေနၿပီးျမန္မာႏုိင္ငံ ျပန္လည္စုစည္းထူေထာင္ခဲ့စဥ္
က ကခ်င္ျပည္နယ္ေဒသတ၀ိုက္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ တေပါင္းတည္းျပန္လည္ျဖစ္ခဲ့သည္။
ထုိေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ကခ်င္ျပည္နယ္ေဒသမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိ္င္ငံႏွင့္တေပါင္းတည္းျဖစ္ခဲ့
ေလေတာ့သည္။၁၈၈၅ ခုႏွစ္၊ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၿဗိတိသွ်တုိ ့သိမ္းပိုက္ၿပီးသည့္ေနာက္ ဒီဇင္
ဘာလ ၂၈ ရက္ေန ့က ဗန္းေမာ္ၿမိဳ ့ကို သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ထိုစဥ္က ျပည္နယ္ေဒသအတြင္း
ရွိ ကခ်င္၊ဗမာ၊ရွမ္း တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားပူးေပါင္းကာၿဗိတိသွ် တို ့၏အုပ္ခ်ဳပ္မွဳ
ကိုကာလအတန္ၾကာေတာ္လွန္ခဲ့ဖူးေလသည္။ခုိင္ၿမဲစြာအုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ၿဗိတိသွ်
တို ့သည္ ၁၈၉၅ ခုႏွစ္ထိ ၁၀ႏွစ္တိုင္တုိင္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ရေလသည္။ထို ့ေနာက္ကခ်င္ျပည္
နယ္အား နယ္ျခားေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္တြင္ထားရွိသျဖင့္ ျပည္မအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္
ကြဲျပားသြားခဲ့ေလသည္။ထိုေခတ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ျမန္မာျပည္ဘုရင္ခံက တုိက္ရုိက္အုပ္
ခ်ဳပ္၍ အထက္တန္းအရာရွိမ်ားကိုမူ အဂၤလန္ႏုိင္ငံ ရွိ အိႏၵိယႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အတြင္း၀န္က
ခန္ ့အပ္ေလသည္။ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသ ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းေဒသ ကို ရွမ္း
ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း နယ္ျခား၀န္ေထာက္က အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသ
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒမ်ားမွာ ယင္းဓေလ့ထံုးစံမ်ားအေပၚမွီး၍ေရးဆြဲထားေသာစည္းမ်ဥ္းမ်ား
ျဖစ္ေလသည္။၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္က ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ" ကခ်င္ေတာင္တန္းသားမ်ားဆိုင္ရာ
စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ား" ႏွင့္ "ကခ်င္ျပည္နယ္လက္စြဲ" စာအုပ္တုိ ့မွာထင္ရွားေသာဥပေဒ
စာအုပ္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။

ဆက္ေရးပါမည္။